JAK TO ZROBILIŚMY?

Marta jest projektantką mebli i przedmiotów codziennego użytku. Dzięki współpracy ze Stowarzyszeniem mali bracia Ubogich dotarła do trzech seniorek potrzebujących dostosowania przestrzeni swoich mieszkań. Razem z Maćkiem, socjologiem, odwiedzili każdą z osób w jej domu, zrobili z nią wywiad, przeprowadzili dokumentację fotograficzną i filmową. Następnie wspólnie z sześciorgiem wolontariuszy z firmy Sanofi za pomocą różnych metod warsztatowych szukali rozwiązań zdiagnozowanych problemów. Na koniec wprowadzali zmiany, np. w jednym z mieszkań obniżyli szafkę i zbudowali dodatkowy blat. Okazało się, że projekty poprawiające przestrzeń osób starszych nie muszą być kosztowne i wymagać dużego remontu. Czasami wystarczy rozmowa, popołudnie i wiertarka, żeby realnie pomóc.


Projekt „Dom. Przestrzeń domowa osób starszych” w ramach programu „Wolontariat Sanofi”
Marta Morawska-Omalecka, Maciej Biedziński
autorka: Zuzanna Sikorska-Borowska


KROK PO KROKU

Krok 1: Wstępna rozmowa
Na spotkaniu z osobami, które potrzebują ulepszeń w swoich mieszkaniach, porozmawiajmy o tym, jak im się mieszka, co lubią, a co chciałyby zmienić. Zadbajmy, by czuły się uważnie wysłuchane.

Krok 2: Rozpoczęcie diagnozy
Umawiamy się na spotkanie diagnostyczne. Najlepiej, jeśli przeprowadzimy je w dwie osoby, zawsze dodatkowa para oczu i uszu pozwoli nam zaobserwować więcej. Na początek zapytajmy o ulubione przedmioty w mieszkaniu. O to, co zmieniło się w ciągu ostatnich lat, co użytkownikowi zaczęło przeszkadzać, jak spędza czas w tej przestrzeni, co mu sprawia trudność.

Krok 3: "Mapa codzienności"
Prosimy o opisanie nam typowego dnia. Pytamy o to, co użytkownik przestrzeni robi i gdzie. Czarnym markerem rysujemy plan mieszkania, miejsca związane z poszczególnymi czynnościami zaznaczamy okręgiem, dodajemy opis. Następnie robimy zdjęcia/filmy w tych punktach mieszkania – najlepiej czynności, sposobów interakcji użytkownika z przestrzenią, słuchamy, dopytujemy o szczegóły. Pytamy o trudności i sposoby radzenia sobie z nimi. Dopisujemy czerwonym długopisem do kółek na planie. Pytamy o ułatwienia, o osoby, które pomagają, i dopisujemy je zielonym długopisem. Dopytujemy o przyjemności związane z użytkowanymi miejscami, czy dokonano w ostatnim czasie jakichś usprawnień, np. zakupu urządzeń, przedmiotów podnoszących codzienny komfort. Wszystkie przyjemności zaznaczamy na niebiesko. Ważne, aby całą rozmowę nagrywać na dyktafon, robić dokumentację fotograficzną i ewentualnie filmową.

Krok 4: Spotkania koncepcyjne
Zbierzmy grupę osób, które interesuje cały proces. Może też są użytkownikami tej przestrzeni lub mogą pomóc w sfinansowaniu zmian? Ważne, aby były tam osoby przyzwyczajone w swojej pracy do szukania rozwiązań. Warto zaprosić projektanta/kę, rzemieślników. Robimy prezentację „mapy codzienności”: pokazujemy zdjęcia i fragmenty filmów. Przygotowujemy pojedyncze duże kartki odpowiadające fragmentom przestrzeni, np. stół w jadalni, korytarz, miejsce do gotowania w kuchni, do zmywania. Każdy nakleja za pomocą post-itów swoje propozycje usprawnień. Bierzemy pod uwagę możliwości budżetowe i wolę użytkowników. Opracowane rozwiązania przekazujemy ekipie remontowej lub po zrobieniu zakupów (według sporządzonej wcześniej listy) przystępujemy do przeróbek


Warianty:
Opisany pomysł możemy zastosować podczas pracy nad modernizacją wspólnej przestrzeni biura, organizacji pozarządowej lub biblioteki czy domu kultury. Dużą wartością na pewno będzie działanie w grupie międzypokoleniowej.