Tag Archives: dizajn

Zrzut ekranu 2017-08-13 o 13.41.22

DOSTOSUJ PRZESTRZEŃ

JAK TO ZROBILIŚMY?

Marta jest projektantką mebli i przedmiotów codziennego użytku. Dzięki współpracy ze Stowarzyszeniem mali bracia
Ubogich dotarła do trzech seniorek potrzebujących dostosowania przestrzeni swoich mieszkań. Razem z Maćkiem,
socjologiem, odwiedzili każdą z osób w jej domu, zrobili z nią wywiad, przeprowadzili dokumentację fotograficzną i
filmową. Następnie wspólnie z sześciorgiem wolontariuszy z firmy Sanofi za pomocą różnych metod warsztatowych
szukali rozwiązań zdiagnozowanych problemów. Na koniec wprowadzali zmiany, np. w jednym z mieszkań obniżyli szafkę
i zbudowali dodatkowy blat. Okazało się, że projekty poprawiające przestrzeń osób starszych nie muszą być kosztowne
i wymagać dużego remontu. Czasami wystarczy rozmowa, popołudnie i wiertarka, żeby realnie pomóc.

Projekt „Dom. Przestrzeń domowa osób starszych” w ramach programu „Wolontariat Sanofi”
Marta Morawska-Omalecka, Maciej Biedziński
autorka: Zuzanna Sikorska-Borowska

KROK PO KROKU

Krok 1: Wstępna rozmowa

Na spotkaniu z osobami, które potrzebują ulepszeń w swoich mieszkaniach, porozmawiajmy o tym, jak im
się mieszka, co lubią, a co chciałyby zmienić. Zadbajmy, by czuły się uważnie wysłuchane.


Krok 2: Rozpoczęcie diagnozy

Umawiamy się na spotkanie diagnostyczne. Najlepiej, jeśli przeprowadzimy je w dwie osoby, zawsze
dodatkowa para oczu i uszu pozwoli nam zaobserwować więcej. Na początek zapytajmy o ulubione
przedmioty w mieszkaniu. O to, co zmieniło się w ciągu ostatnich lat, co użytkownikowi zaczęło przeszkadzać,
jak spędza czas w tej przestrzeni, co mu sprawia trudność.

Krok 3: “Mapa codzienności”

Prosimy o opisanie nam typowego dnia. Pytamy o to, co użytkownik przestrzeni robi i gdzie. Czarnym markerem
rysujemy plan mieszkania, miejsca związane z poszczególnymi czynnościami zaznaczamy okręgiem,
dodajemy opis. Następnie robimy zdjęcia/filmy w tych punktach mieszkania – najlepiej czynności, sposobów
interakcji użytkownika z przestrzenią, słuchamy, dopytujemy o szczegóły. Pytamy o trudności i sposoby
radzenia sobie z nimi. Dopisujemy czerwonym długopisem do kółek na planie. Pytamy o ułatwienia, o osoby,
które pomagają, i dopisujemy je zielonym długopisem. Dopytujemy o przyjemności związane z użytkowanymi
miejscami, czy dokonano w ostatnim czasie jakichś usprawnień, np. zakupu urządzeń, przedmiotów
podnoszących codzienny komfort. Wszystkie przyjemności zaznaczamy na niebiesko.
Ważne, aby całą rozmowę nagrywać na dyktafon, robić dokumentację fotograficzną i ewentualnie filmową.

Krok 4: Spotkania koncepcyjne
Zbierzmy grupę osób, które interesuje cały proces. Może też są użytkownikami tej przestrzeni lub mogą
pomóc w sfinansowaniu zmian? Ważne, aby były tam osoby przyzwyczajone w swojej pracy do szukania
rozwiązań. Warto zaprosić projektanta/kę, rzemieślników. Robimy prezentację „mapy codzienności”: pokazujemy
zdjęcia i fragmenty filmów. Przygotowujemy pojedyncze duże kartki odpowiadające fragmentom
przestrzeni, np. stół w jadalni, korytarz, miejsce do gotowania w kuchni, do zmywania. Każdy nakleja za
pomocą post-itów swoje propozycje usprawnień. Bierzemy pod uwagę możliwości budżetowe i wolę
użytkowników.
Opracowane rozwiązania przekazujemy ekipie remontowej lub po zrobieniu zakupów (według sporządzonej
wcześniej listy) przystępujemy do przeróbek

Warianty:
Opisany pomysł możemy zastosować podczas pracy nad modernizacją wspólnej przestrzeni biura, organizacji
pozarządowej lub biblioteki czy domu kultury. Dużą wartością na pewno będzie działanie w grupie międzypokoleniowej.

Nadodorzanie w porcelanie

Historie w filiżankach

Jak to zrobiliśmy:



Nadodrze to jedna z najstarszych dzielnic Wrocławia. Zabytkowe kamienice i dworzec, zachowane witryny sklepów
sprawiają, że bardzo łatwo przenieść się wyobraźnią w przeszłość tej dzielnicy. Na Nadodrzu działa Nadodrzańska Rada
Seniorów, a przy niej kawiarenka społeczna prowadzona przez miejscowych aktywistów. Jedna z jej organizatorek,
Malwina, która interesuje się historią dizajnu, postanowiła zorganizować spotkanie poświęcone wzornictwu i zaprosiła
na nie seniorów. Poprosiła, by przynieśli porcelanę i ceramikę z okresu PRL, którą mają w domach. Odzew był bardzo duży
i powstał pomysł zrobienia wystawy. Część osób zdecydowała się udostępnić swoje rzeczy jako eksponaty, a wszystkie
przedmioty znalazły się w katalogu towarzyszącym wystawie. W tworzenie katalogu zaangażowała się kustosz Działu
Ceramiki i Szkła Współczesnego Muzeum Narodowego we Wrocławiu, która zaopiniowała zebrane eksponaty. Każdy z nich
został opatrzony informacją z rokiem produkcji i nazwą fabryki. Dodatkowo na wystawie oraz w katalogu znalazły się
osobiste opowieści właścicieli opisujące historię przedmiotów. „Porcelana z okresu PRL-u jest właściwie w domu
każdego seniora i porusza wspomnienia związane z życiem w tym okresie. (…) W wielu osobach przedmioty z tamtego
okresu nie budzą zachwytu (…). Inni jednak z sentymentem wspominają proces żmudnego pozyskiwania naczyń i swoją
dumę z wejścia w ich posiadanie” – pisze we wstępie do katalogu Malwina, kuratorka wystawy „Nadodrzanie w porcelanie”. Wernisaż zgromadził dużą grupę seniorów z Nadodrza, a cały projekt przyczynił się do ich zaktywizowania i zintegrowania. Dzięki wystawie młodsi poznali kawałek historii polskiego wzornictwa, a doświadczenia starszych stały się im bliższe.



projekt „Stary Piernik, Młode Wino”, program „Seniorzy w akcji” Towarzystwa Inicjatyw Twórczych „ę“
Malwina Janusz
Wrocław, Infopunkt Fundacji Dom Pokoju




Krok po kroku:



KROK 1: Wybór przedmiotu



Zastanówmy się, jakie przedmioty staną się pretekstem do spotkania i zintegrują grupę wokół wspomnień.
Mogą to być np. przepisy kulinarne, książki, suknie ślubne, fotografie rowerów lub meblościanek. Ważne, aby były to przedmioty charakterystyczne miejsca, z którego pochodzą.



KROK 2: Dokumentowanie eksponatów



Gdy zdecydujemy się na konkretną grupę przedmiotów, zastanówmy się, jakie informacje na ich temat nas interesują i w jakiej formie chcemy stworzyć i zaprezentować kolekcję zgromadzonych egzemplarzy. Czy robimy wystawę eksponatów, czy tylko ich zdjęć? Od odpowiedzi na to pytanie zależy, czy powinniśmy zadbać też o bezpieczne miejsce, gdzie umieścimy zgromadzone przedmioty. Jeśli robimy zdjęcia, warto pamiętać o tym, aby były w dobrej rozdzielczości (min. 300 dpi) i jakości, tak aby nadawały się do druku. Jeśli chcemy też pokazać, z jakiego okresu pochodzą zebrane przez nas przedmioty, lub gdzie zostały
wyprodukowane, poszukajmy eksperta, który nam w tym pomoże.



KROK 3: Zbieranie kolekcji



Ważne jest, abyśmy podczas zbierania przedmiotów pytali o osobiste historie z nimi związane. Bardzo przydatna będzie ułożona wcześniej lista pytań dotyczących przedmiotów, abyśmy opisując je, mogli operować informacjami dotyczącymi podobnych cech eksponatów. Przed oddaniem opisów lub publikacji do druku warto skonsultować je z osobami, z którymi rozmawialiśmy, aby uniknąć błędów faktograficznych. Pamiętajmy, żeby poinformować właścicieli, kiedy nastąpi zwrot przedmiotów.



KROK 4: Prezentacja zbiorów



Na otwarcie wystawy zapraszamy wszystkie osoby, które brały udział w działaniu, żeby mogły się wzajemnie poznać i porozmawiać o swoich wspomnieniach. Na wernisażu przedstawmy każdy ze zgromadzonych przedmiotów, a także ich właścicieli, aby nikt nie poczuł się pominięty.



WARIANTY:



Przedmioty mogą być różnorodne, tak samo jak sposób zbierania i prezentowania zgromadzonych informacji. Możemy posługiwać się materiałami audio i wideo. Zamiast wystawy możemy zaprezentować krótki film lub reportaż dźwiękowy.


ilustracje--86

Zrób sobie meble

Jak to zrobiliśmy:

Pracownia Design to zespół projektantów i animatorów łączący działania społeczne z projektowaniem. Animatorka kultury Zuza i projektanci: Robert i Janek latem postanowili zająć się Wisłą i jej warszawskim odcinkiem, bo uznali, że mimo coraz większego zainteresowania rzeką wciąż nie potrafimy w pełni korzystać z tego, jakim jest potencjałem dla miasta. Zaprosili grupę warszawiaków w różnym wieku do wspólnej pracy, aby zaprojektować rozwiązania, które przyciągną mieszkańców nad rzekę i sprawią, że spędzanie czasu w okolicy będzie przyjemniejsze.
Po serii spotkań powstała koncepcja zbudowania prostych i lekkich mebli, które uprzyjemnią ludziom pobyt nad rzeką i będą pomysłem na zagospodarowanie niewykorzystywanej przestrzeni.

W efekcie spotkań warsztatowych, dyskusji z ekspertami zajmującymi się Wisłą i budowania oraz testowania prototypów powstał szereg prostych projektów leżaków, huśtawek, wiszących siedzisk i koszy na śmieci.
Żeby podzielić się pomysłami z innymi, zespół Pracowni opracował instrukcję „zrób to sam”, która umożliwia samodzielne zaprojektowanie i zbudowanie mebli z kijów do grabi i liny.

projekt “Chodź nad Wisłę” (program “Pracownia Design” Towarzystwa Inicjatyw Twórczych “ę”)
Zuza Sikorska, Robert Pludra, Jan Buczek
Warszawa

Krok po kroku:

KROK 1: ROZPOZNANIE TERENU

Zanim zaczniemy projektować i budować meble, rozpoznajmy uwarunkowania przestrzeni, którą chcemy zagospodarować. Nad brzegiem rzeki czy nad stawem w parku dobrze sprawdzą się leżaki, ale każda przestrzeń ma inne wymagania, a korzystający z niej ludzie różne potrzeby.

KROK 2: PROTOTYPOWANIE I PRZYGOTOWANIE MATERIAŁÓW

W instrukcji “Zrób to sam” znajdziemy przykłady mebli, które możemy zbudować. Warto samodzielnie eksperymentować i stworzyć własne proste obiekty.
Zanim przejdziemy do budowania, za pomocą cienkiej linki i patyczków (np. do szaszłyków) zróbmy prototypy, dzięki którym możemy wypróbować różne formy i pomysły w małej skali.
Na podstawie wybranych projektów lub własnych prototypów oceńmy, ile materiałów będzie nam potrzebne, żeby zbudować własne obiekty. Przygotujmy narzędzia, odpowiednią ilość kijów do grabi i linę odpowiedniej długości. Znajdźmy miejsce, gdzie będziemy budować, najlepiej w plenerze, w którym później staną nasze meble.

KROK 3: BUDOWANIE

Proces budowania zajmuje kilka godzin. Ważna jest przestrzeń na eksperymentowanie i szukanie rozwiązań na bieżąco. Jeśli projektujemy lub budujemy leżak, pamiętajmy, aby przetestować go na osobie wysokiej i niższej, cięższej i lżejszej, aby zobaczyć, jak obiekt sprawdza się w rzeczywistości. Najlepiej budować w przestrzeni, w której umieścimy potem nasze meble i sprzęty.

KROK 4: DOKUMENTACJA

Warto fotografować proces projektowania, prototypowania, budowania i testowania obiektów, żeby mieć materiał, z którego będziemy mogli skorzystać, jeśli zechcemy powtórzyć to działanie i skonstruować podobne meble. Zdjęcia pomogą też stworzyć instrukcję „Zrób to sam” dla innych. Dzięki nim pokażemy, że konstruowanie może być dobrą zabawą, pomysłem na twórcze spędzenie wolnego czasu z ludźmi i że nie jest to bardzo skomplikowane zajęcie.

WARIANTY:

Warto zaprosić ludzi do dzielenia się pomysłami, np. organizując sondę, w której zapytamy użytkowników wybranej przestrzeni, czego najbardziej im brakuje, co uważają za najbardziej potrzebne. Projekty możemy stworzyć na podstawie uzyskanych odpowiedzi.

ilustracje--85

Zrób sobie dom kultury

Jak to zrobiliśmy:

Zespół złożony z animatorki Zuzy, projektantów Roberta i Gosi, oraz bibliotekarzy i użytkowników bibliotek wziął udział w warsztatach Pracowni Design na warszawskim Targówku. Podczas cyklu spotkań uczestnicy szukali pomysłów na nowe działania. Doszli do wniosku, że instytucje kultury często organizują plenerowe akcje, w czasie których potrzebne są przenośne sprzęty. Wspólnie zaprojektowali zestaw przenośnych, tanich, możliwych do samodzielnego zbudowania mebli dla instytucji kultury.
Pod okiem projektantów powstała seria mebli z lakierowanej płyty OSB, które składają się jak klocki. Wśród nich: ekran do wyświetlania filmów w plenerze, tablica do pisania, wielofunkcyjne półki, ławki z półkami na książki i gazety, stół do gier, stolik szachowy, tablice ogłoszeń i wiele innych funkcjonalnych mebli i obiektów. Taki składany dom kultury łatwo przewozić, magazynować, dobrze znosi deszcz i wiatr, ma wiele funkcji, a do jego zbudowania nie potrzeba nawet jednej śrubki.

Zestaw mebli nie jest zamknięty – można do niego dokładać własne pomysły. Technologia składania ze sobą płyt OSB pozwala na projektowanie autorskich konstrukcji w zależności od pomysłów i potrzeb.
Wypracowaną koncepcję udostępniono w internetowym filmie “Dom Kultury – Zrób to sam”, który prezentuje projekty, autorów i gotowe obiekty. Wyprodukowane sprzęty kolejny sezon służą warszawiakom i stały się inspiracją do tworzenia mebli przydatnych przy różnych plenerowych działaniach.

projekt “Pracownia Design” Towarzystwa Inicjatyw Twórczych “ę”
Zuza Sikorska, Robert Pludra, Gosia Rygalik
Warszawa, Targówek

www.pracowniadesign.e.org.pl

Krok po kroku:

KROK 1: PRZYGOTOWANIE

Najważniejsza jest decyzja, co i dla kogo chcemy zbudować. Odpowiedzmy sobie na pytania: Co jest nam potrzebne? Czy chcemy zaprosić do projektowania nowych obiektów uczestników warsztatów? A może chcemy wyprodukować gotowe meble sami, aby potem wykorzystać je w działaniach z ludźmi? Kiedy wiemy już, co chcemy skonstruować, warto zastanowić się, czy możemy zaprosić do pomocy kogoś, kto pomoże nam ciąć płytę i budować.

KROK 2: BUDOWANIE

Zacznijmy od stworzenia tekturowego prototypu. To ważny etap i nie warto go pomijać – zbudowanie mebla w małej skali z tektury pozwoli nam przygotować odpowiednie elementy i zaprojektować system składania. Pamiętajmy, że przy tym sposobie konstrukcji ważne są nacięcia w płycie, które umożliwiają łączenie ze sobą poszczególnych części mebla bez użycia śrub i metalowych łączników. Wycięte zgodnie z projektem elementy możemy łączyć z sobą jak klocki. Gotowe meble dobrze jest polakierować, aby ochronić je przed deszczem. Płyta OSB świetnie nadaje się też do malowania, np. specjalną farbą do tablic. Można też namalować na którejś powierzchni szachownicę do gry. Płyta OSB pomalowana na biało świetnie służy za ekran do wyświetlania filmów.

KROK 3: WYJŚCIE W TEREN

Jednym z założeń przy projektowaniu tej technologii była funkcja wielokrotnego składania i rozkładania gotowych mebli (co ułatwia ich transport i magazynowanie). Możemy je zabrać wszędzie tam, gdzie organizujemy akcje plenerowe: pikniki sąsiedzkie, pokazy filmów, gry, wykłady i zajęcia warsztatowe.

WARIANTY:

Do projektowania i budowania możemy zaprosić grupy przyszłych użytkowników, np. dzieci, które z tekturowych elementów stworzą prototypy wyposażenia placu zabaw, młodych ludzi, którzy zastanowią się, jak zagospodarować pusty plac itp.

ilustracje-wektory-1.0-60

Skonsultuj pomysł

Jak to zrobiliśmy:

Podczas warsztatów na warszawskim Targówku zespół Pracowni Design – animatorzy Zuza i Janek, projektant Robert, socjolożka Agata wspólnie z bibliotekarzami i użytkownikami bibliotek pracowali nad „Bibliowskazem”, czyli szukali sposobów na przyciągnięcie mieszkańców dzielnicy do biblioteki oraz pomysłów na propozycje, z jakimi biblioteka może wyjść do mieszkańców. W efekcie wspólnej pracy powstały projekty między innymi mobilnej biblioteki, wymienialni książek i systemu informacji o dostępności książek w dzielnicy. Poszczególne koncepcje przedstawiono w prostej formie graficznej i wydrukowano w dużych formatach na planszach z lekkiej pianki, by pokazać je mieszkańcom i skonsultować pomysły z przyszłymi użytkownikami.

Konsultacje przeprowadzili w trakcie dorocznych „Dni Targówka” – dużego lokalnego pikniku. Na sznurkach między drzewami rozwiesili plansze. Stanowisko konsultacyjne stanęło obok stoiska biblioteki, która w tym czasie organizowała kiermasz taniej książki. Animatorzy i projektant rozmawiali z ludźmi, opowiadali o pomysłach, procesie ich powstawania i o warsztatach. Notowali uwagi i komentarze. Mieszkańcy przyznawali głosy poszczególnym projektom, przyklejając na planszach przygotowane wcześniej karteczki w dwóch kolorach. W ten sposób mieszkańcy współdecydowali o tym, która koncepcja będzie zrealizowana, a ich uwagi zostały uwzględnione przez projektanta przy pracy nad ostateczną wersją “Bibliowskazu”. Konsultacje są ważne, szczególnie kiedy nad pomysłami, które mają służyć innym, pracuje zamknięta grupa uczestników warsztatów – warto zapytać o zdanie potencjalnych użytkowników i odbiorców działań.

projekt “Bibliowskaz” (program “Pracownia Design” Towarzystwa Inicjatyw Twórczych “ę” we współpracy z Procter&Gamble, partner Urząd Dzielnicy Wola)

Zuza Sikorska, Robert Pludra, Janek Mencwel, Agata Nowotny

Warszawa, Targówek, Biblioteka Publiczna

Krok po kroku:

KROK 1: PRZYGOTOWANIE

Aby przeprowadzić proste konsultacje wypracowanych rozwiązań czy pomysłów, trzeba przede wszystkim w grupie warsztatowej zdecydować się na wybór kilku najlepszych koncepcji, które chcemy pokazać i poddać ocenie. Możemy też zdecydować się na wariant, w którym prezentujemy tylko jeden wybrany pomysł, do którego zbierzemy uwagi na temat tego, jak możemy go ulepszyć, co można w nim zmienić, czy spełni oczekiwania użytkowników itp.

KROK 2: PRZYGOTOWANIE WIZUALNE PLANSZY

Aby pokazać nasze pomysły, musimy zadbać o formę. Na planszach obok zdjęć lub rysunków projektów powinny znaleźć się krótkie, klarowne opisy. To, co chcemy przedstawić, powinno być zrozumiałe zarówno dla dzieci, jak dla seniorów. Jeśli nie stać nas na wydrukowanie w drukarni planszy na piance, możemy użyć zwykłego brystolu (ważne, aby papier był utwardzony i zniósł ewentualne niedogodności pogodowe), przykleić do niego zdjęcia, rysunki i własnoręcznie zrobić opisy.

KROK 3: BUDOWANIE

Żeby nasze pomysły zobaczyło wiele osób, najlepiej pokazać je w czasie lokalnej imprezy, ale równie dobrze możemy porozumieć się z lokalną para ą i zrobić konsultacje zaraz po niedzielnej mszy, albo w okolicach targu w dniu i godzinach, kiedy najwięcej ludzi robi zakupy. Plansze z wizualizacjami wieszamy na sznurkach rozciągniętych między drzewami, albo umieszczamy na sztalugach. Na stole rozkładamy kolorowe karteczki, flamastry. Zapraszamy przechodniów do wzięcia udziału w konsultacjach. Jasno tłumaczymy, czego efektem są przedstawione pomysły, krótko opowiadamy o procesie ich powstawania i celu, do jakiego dąży projekt, a dopiero potem pytamy o ocenę i uwagi. Jeśli prezentujemy kilka pomysłów, prosimy o przyklejanie czerwonego post-ita na odrzucanych pomysłach, a zielonego na wybranych. W ten sposób łatwo zobaczy- my, co najbardziej podoba się ludziom. Jeśli pojawiają się uwagi, co można by zmienić, co warto byłoby dodać, z czego zrezygnować – warto zapisywać je na karteczkach i prosić o doklejenie na planszy z pomysłem, którego dotyczą uwagi. Zróbmy fotograficzną dokumentację przebiegu konsultacji. Zdjęcia będziemy mogli pokazać na naszej stronie internetowej i przy okazji wdrożenia projektu.

KROK 4: ANALIZA WYNIKÓW

Liczymy głosy, spisujemy uwagi. Teraz możemy pracować nad udoskonalaniem wybranego projektu.

WARIANTY:

Forma działania dowolna – możemy np. rozłożyć na trawie wielką mapę okolicy i zaznaczać na niej, gdzie wypracowane pomysły mogłyby się znaleźć. Miejsca można zaznaczać flamastrami albo małymi chorągiewkami. Zamiast kolorowych karteczek i plansz możemy użyć dużych arkuszy szarego papieru, na których ludzie będą pisać swoje uwagi.

ilustracje--35

Krzesłowisko

Jak to zrobiliśmy

Krupski Młyn to mała wioska na Śląsku otoczona lasem. Mieszka tam Marta, młoda menedżerka kultury, która przez okno nieczynnego od lat sklepu zobaczyła piękne, stare krzesło. Pomyślała o innych sprzętach, które zalegają na strychach, w piwnicach, szopach. Zbiegło się to w czasie z jej poszukiwaniami pomysłu na to, jak sprawić, aby senny na co dzień Krupski Młyn w jakiś sposób, chociaż na chwilę, ożywić. We współpracy z miejscową biblioteką zorganizowała „Krzesłowisko” – jednodniową akcję polegającą na wspólnym odnawianiu i ozdabianiu starych, drewnianych mebli. Krzesła, stołki, fotele i taborety szlifowały, malowały i ozdabiały techniką decoupage’u całe rodziny i pojedyncze osoby. Dla mieszkańców miejscowości była to pierwsza od lat okazja, aby spotkać się przy wspólnej, twórczej pracy, a dla Marty i pracowników biblioteki wydarzenie było potwierdzeniem, że warto podejmować kolejne inicjatywy skierowane do społeczności Krupskiego Młyna.

projekt „Krzesłowisko” (program „Młodzi menedżerowie kultury w bibliotekach” Towarzystwa Inicjatyw Twórczych „ę”)
Marta Knopik, Barbara Miklis, Jacek Stącel
Krupski Młyn, Gminna Biblioteka Publiczna

Krok po kroku

KROK 1: PRZYGOTOWANIE – MIEJSCE, WIEDZA, ZAKUP MATERIAŁÓW

Aby zorganizować „Krzesłowisko”, potrzebne jest miejsce, w którym duża grupa będzie mogła swobodnie pracować, dobrze wentylowane i pozwalające na pracę materiałami, które mogą powodować zabrudzenia. Najlepiej zorganizować akcję w plenerze, jednak pamiętajmy o planie awaryjnym na wypadek załamania pogody. Poza tym powinniśmy zdobyć wiedzę dotyczącą stosowania farb na powierzchniach drewnianych, ścierania starych lakierów oraz podstawowe informacje o technice decoupage’u. Wiele wskazówek możemy znaleźć w internecie – wtedy warto przed akcją poeksperymentować na własną rękę, aby dobrze poinstruować uczestników. Jeśli mamy taką możliwość, zaprośmy do pomocy fachowca. Na koniec robimy zakupy – duży wybór serwetek, farb i klejów można znaleźć w internecie.

KROK 2: ZAPROSZENIE MIESZKAŃCÓW

Gdy znamy już datę, miejsce i mamy zapewnione materiały, zaprośmy mieszkańców – najlepiej z ok. dwutygodniowym wyprzedzeniem. Możemy przygotować proste plakaty, roznieść wydrukowane zaproszenia oraz poprosić osoby pracujące w sklepie czy na poczcie, aby informowały mieszkańców o akcji. Świetnie może sprawdzić się reklama wydarzenia w przestrzeni publicznej – np. rozstawienie kilku wcześniej pomalowanych i ozdobionych krzeseł, np. w parku, pod sklepem, koło kościoła. Na oparciach możemy umieścić informację i zaproszenie na akcję.

KROK 3: WSPÓLNE ODNAWIANIE

“Krzesłowisko” to akcja jednodniowa – w umówionym miejscu i o umówionej godzinie chętne osoby przychodzą, przynosząc ze swoich domów mebel, który chcą odnowić lub ozdobić. Każdego uczestnika powitajmy i poprośmy, aby zajął sobie miejsce do pracy. Gdy wszyscy się zbiorą, rozpoczynamy krótki instruktaż – przekazujemy dostępne na miejscu materiały, tłumaczymy, jak się nimi posługiwać, informujemy o zasadach bezpieczeństwa związanych np. z klejami lub farbami. Proponujemy pracę indywidualną, ale we wspólnym tempie – krok po kroku. Osoba prowadząca akcję wymienia kolejne czynności – od szlifowania krzesła, po malowanie, ozdabianie i lakierowanie. W tym czasie animatorzy pomagają i obserwują, czy wszyscy dobrze sobie radzą z kolejnymi zadaniami. W trakcie pracy może towarzyszyć nam muzyka i poczęstunek – przygotowany przez nas lub uczestników akcji.

KROK 4: DOKUMENTACJA
Gdy krzesła są gotowe, zaproponujmy wszystkim uczestnikom wspólny portret fotograficzny ze swoimi dziełami. Później zdjęcia można zaprezentować na stronie internetowej gminy lub na ścianie w bibliotece. W zależności od celu akcji i wcześniejszej umowy uczestnicy zabierają krzesła ze sobą do domu lub przenoszą do miejsca, z myślą o którym powstawały – np. do lokalnej świetlicy lub szkoły.

WARIANTY

„Krzesłowisko” może odbywać się w plenerze lub w zadaszonym budynku – np. na sali gimnastycznej lub w hali przemysłowej. Można odnawiać krzesła, które staną się wyposażeniem wspólnego pomieszczenia – np. świetlicy, stołówki, szkoły. Krzesła można wystawić na licytację, a uzyskane pieniądze przeznaczyć na wspólny cel.
Tematyka lub technika ozdabiania krzeseł może nawiązywać do lokalnych tradycji ludowych i rzemieślniczych.

ilustracje--16

Forma otwarta

Jak to zrobiliśmy:

Na warszawskim Targówku jest kilka filii bibliotecznych. Bez problemu trafiają tam stali bywalcy, ale niektórzy mieszkańcy nadal je omijają. Dlatego animatorzy kultury Zuza i Janek, socjolożka Agata i projektant Robert wspólnie z bibliotekarkami przeprowadzili cykl warsztatów pt. „Bibliowskaz”, których celem było zaprojektowanie rozwiązania dla lokalnej biblioteki, promującego jej działania wśród mieszkańców. Warsztaty prowadził Robert – któremu zależało na włączeniu w prace projektowe mieszkańców, lokalnych działaczy i pracowników biblioteki. Ponieważ niektórzy uczestnicy deklarowali, że nie czują się projektantami, prowadzący warsztat przeprowadził proste i atrakcyjne ćwiczenie pokazujące, jak łatwo rozbudzić własną kreatywność. Działanie stanowiło jednocześnie wstęp do późniejszych zadań z modelowania i przestrzennego ilustrowania koncepcji.

Na dużym stole złożonym z kilku mniejszych ławek szkolnych, pośrodku dużej sali, został rozłożony czarny brystol. Obok stołu, na statywie, umieszczono aparat fotograficzny, którego kadr obejmował zarówno blat, jak i powierzchnię podłogi pod stołem. Poza kadrem leżała otwarta ryza białego papieru. Zadaniem uczestników było układanie kolejno kartek w dowolny, wymyślony przez siebie sposób, na czarnym tle. Po każdym ruchu obraz był fotografowany. Okazało się, że każdy miał inną strategię. Niektórzy zgniatali lub składali kartki, jedni dokładali swoje kartki do już leżących, inni kładli w nowe miejsca. Po kilku rundach czarna powierzchnia wypełniła się białym wzorem. Potem każda z osób opowiadała, jak interpretuje powstałą w ten sposób kompozycję. Zadanie dało też możliwość omówienia własnych strategii działania – jedni odkryli, że dążą do porządku, układając kartki, inni burzyli powstający ład. Zdjęcia robione podczas akcji zmontowano w postaci animacji poklatkowej. W ten sposób powstała nie tylko przestrzenna instalacja, ale też film przedstawiający proces jej powstawania. Dla projektanta była to okazja do poznania grupy poprzez działanie, dla uczestników rozpoznania swoich twórczych możliwości i oswojenia się ze sobą.

projekt “Pracownia Design” Towarzystwa Inicjatyw Twórczych “ę”
Jan Mencwel, Agata Nowotny, Robert Pludra, Zuza Sikorska
Warszawa, Biblioteka Publiczna

Krok po kroku:

KROK 1: PRZYGOTOWANIE

W sali przygotowujemy dwa stoły: jeden duży (może być złożony z kilku mniejszych, tak, by w sumie tworzył blat o wielkości ok. 2×3 m), który ustawiamy na środku i drugi mniejszy, na którym kładziemy ryzę papieru. Oczyszczamy miejsce wokół stołu ze zbędnych sprzętów (np. krzeseł, toreb czy plecaków etc.). Blat stołu okładamy czarnym brystolem – może być to kilka stykających się ze sobą arkuszy. Dobrze przykleić je od spodu taśmą, żeby się nie przesuwały. U szczytu stołu rozkładamy statyw z aparatem fotograficznym (zamiast statywu do aparatu można wykorzystać drabinę lub regał czy inny wyższy od stołu mebel). Sprawdzamy, czy kadr w aparacie obejmuje czarny kwadrat stołu.

KROK 2: DZIAŁANIE

Pierwsze zdjęcie – czarnego tła – robimy przed rozpoczęciem działań. Następnie każdy z uczestników sięga po kartkę i dokłada ją według własnego uznania. Po każdym ruchu robimy zdjęcie zmieniającej się instalacji. W zależności od tego, ilu uczestników liczy grupa i jak duży jest stół, zadanie powtarzamy kilka razy, aż do zapełnienia blatu białymi kartkami.

KROK 3: PODSUMOWANIE I PREZENTACJA

Na zakończenie staramy się wspólnie zinterpretować powstały obraz. Czy coś przedstawia? Z czym nam się kojarzy? Zapytajmy też uczestników, jak czuli się podczas zabawy. Co ich zdziwiło? Co zaobserwowali? Co ich zdenerwowało? Czym się kierowali, dokładając kolejne kartki? Zdjęcia należy zgrać do komputera i zmontować film poklatkowy. Jeśli nie mamy takiej możliwości, można zaprezentować je jako pokaz slajdów w przeglądarce do zdjęć, co da efekt zbliżony do animacji.

WARIANTY:

Działanie można uprościć, przyklejając czarny papier na podłogę. Zmniejsza to jednak efektywność zadania.

ilustracje--17

Biała kartka

Jak to zrobiliśmy:

Na Targówku, warszawskim osiedlu z wielkiej płyty, dwójka animatorów, projektant i socjolożka, przeprowadzili warsztaty, podczas których zachęcali bibliotekarki oraz mieszkańców do twórczej pracy. Uczestnicy zostali poproszeni o zastanowienie się, co może się przydać ludziom w bibliotece i o stworzenie prototypów swoich rozwiązań z kartek białego papieru.

Na początku mieli wątpliwości, czy sam papier wystarczy. Po chwili jednak rozwiązania  zaczęły się pojawiać. Po kwadransie każdy miał co najmniej kilka papierowych prototypów. Wśród nich były rzeczy funkcjonalne, jak np. osłonka przeciwsłoneczna, zakładka do książki, jak i zabawne, np. kulka z papieru, którą można do kogoś rzucić.
To proste ćwiczenie (autorstwa architekta, Oskara Hansena), często wykorzystywane przez dizajnerów na początku procesu projektowego,  pozwoliło wygenerować dużo pomysłów w krótkim czasie,  uruchomiło w grupie kreatywną energię, pokazało, że prostymi środkami można przedstawić swoją koncepcję.

projekt “Bibliowskaz” (program Pracownia Design Towarzystwa Inicjatyw Twórczych “ę”)
Zuza Sikorska, Robert Pludra
Warszawa, Targówek

Krok po kroku:

KROK 1: PRZYGOTOWANIE

Zastanówmy się, jak sformułować zadanie dla uczestników, aby miało związek z tematem warsztatów, np. jeżeli prowadzimy warsztaty dla osób, które zajmują się planowaniem zagospodarowania przestrzennego parku, to zadanie może dotyczyć rozwiązań służących użytkownikom tej przestrzeni.
Przygotowujemy wspólny stół, przy którym mogą usiąść uczestnicy. Działanie może odbywać się w sali lub na dworze.

KROK 2: DZIAŁANIE Z KARTKĄ

Prosimy uczestników, aby ciągu 15 minut każdy samodzielnie wykonał z kartek jak najwięcej obiektów o różnych funkcjach. Kartki można giąć, drzeć, składać, miąć.
Jeden przedmiot powinien być zrobiony z jednej kartki. Na tym etapie najważniejsze jest szybkie tempo i liczba pomysłów. Każdy pracuje jak najszybciej, nie przejmując się precyzją wykonania.

KROK 3: PRZEDSTAWIANIE PROJEKTÓW

Po skończonym zadaniu uczestnicy po kolei prezentują swoje prototypy, krótko omawiając funkcje każdego z nich. Warto umówić się z uczestnikami, że nie oceniamy pomysłów na etapie prezentowania, ale traktujemy to jako zabawę. Im bardziej oderwana od rzeczywistości koncepcja, tym większy kryje się w niej potencjał.

KROK 4: PODSUMOWANIE DZIAŁANIA

Poprośmy każdego z uczestników, żeby powiedział, co to ćwiczenie mu dało. Zwykle ludzie są rozbawieni i zdziwieni tym, jak bardzo potrafią być kreatywni. Jeżeli ćwiczenie służy rozruszaniu grupy, wtedy te wrażenia wyzwalają energię, która przyda się w dalszej pracy.
Zadanie może też być wprowadzeniem do dyskusji i dalszej pracy nad poruszonymi zagadnieniami.

WARIANTY:

Papierowe prototypy mogą służyć za punkt wyjścia do projektowania i konstruowania sprzętów/obiektów w przestrzeni, która chcemy zmienić.

ilustracje--07

Bibliowskaz

Jak to zrobiliśmy

Targówek to jedno z wielkich warszawskich blokowisk. Od kilku lat we współpracy z lokalnymi władzami swoje działania realizuje tam Pracownia Design – eksperymentalna przestrzeń łącząca działania społeczne z projektowaniem. Bibliotekarki z Targówka szukały pomysłów, jak zachęcić mieszkańców do korzystania z biblioteki. Zespół Pracowni zorganizował cykl warsztatów, podczas których bibliotekarki i mieszkańcy Targówka analizowali różne pomysły na promocję biblioteki wśród mieszkańców. W efekcie warsztatów powstał pomysł na „Bibliowskaz” – mobilną bibliotekę złożoną z lekkich drewnianych skrzynek. Skrzynki są modułowe – można z nich ułożyć duży regał w bibliotece, albo urządzić małą skrzynkową wymienialnię nawet w niewielkim pomieszczeniu albo w terenie. Uczestnicy warsztatów zaprojektowali do niego przyczepkę, którą można połączyć z rowerem. Skrzynki są lekkie, wytrzymałe, łatwo dają się zamknąć, przenieść i przewieźć, dlatego dobrze sprawdzają się w plenerze.

Gotowy, pomalowany za pomocą sprayów i szablonów „Bibliowskaz” ruszył w trasę po Targówku, promując działania dzielnicy i zachęcając jej mieszkańców do czytania i wymieniania się książkami. Ta forma promocji biblioteki okazała się bardzo skuteczna – ze względu na swoją konstrukcję „Bibliowskaz” wzbudzał zainteresowanie i przyciągał mieszkańców Targówka, dzięki czemu bibliotekarki miały okazję nawiązać bezpośredni kontakt z mieszkańcami. Zespół Pracowni Design przygotował internetową instrukcję „Bibliowskaz – zrób to sam!”

projekt “Bibliowskaz” (program “Pracownia Design” Towarzystwa Inicjatyw Twórczych “ę” we współpracy z Procter&Gamble, partner Urząd Dzielnicy Wola)
Zuza Sikorska, Robert Pludra, Janek Mencwel, Agata Nowotny

Warszawa, Targówek, Biblioteka Publiczna

Krok po kroku:

KROK 1: PRZYGOTOWANIE – OKREŚLENIE CELU

Zastanówmy się, do czego konkretnie ma nam służyć „Bibliowskaz”. Czy będzie wykorzystywany w małej czy w dużej przestrzeni? Czy potrzebny jest nam regał na książki czy kilka skrzynek do przewożenia książek rowerem? Zastanówmy się nad pomysłami na działania, w jakich „Bibliowskaz” może być wykorzystany: może warto zorganizować społeczną obwoźną bibliotekę opartą na idei wymiany albo zorganizować 1 plenerowe święto książki. Przejrzyjmy instrukcję „Bibliowskazu” i zdecydujmy, czy wprowadzimy jakieś modyfikacje, żeby dostosować go do naszych potrzeb. Zbierzmy potrzebne materiały.

KROK 2: ZEBRANIE GRUPY UCZESTNIKÓW

Budowanie „Bibliowskazu” jest świetnym pretekstem do spotkania mieszkańców z pracownikami biblioteki. Poszukajmy osób zainteresowanych aktywnym działaniem na rzecz biblioteki i lokalnej społeczności. Włączmy we wspólne działanie młodzież z okolicznych szkół, seniorów, którzy mają umiejętności majsterkowania.

KROK 3: BUDOWANIE

Korzystając z internetowego manuala „Bibliowskaz – zrób to sam!”, krok po kroku budujemy własny
„Bibliowskaz”. Warto zadbać, żeby w grupie była jakaś osoba znająca się na majsterkowaniu, to szczególnie ważne, jeśli chcemy wprowadzić jakieś zmiany.

KROK 4: DZIAŁANIE W TERENIE

Gotowy „Bibliowskaz” może być pomysłem na zorganizowanie akcji wymieniania się książkami („przynieś książkę i weź inną w zamian”) albo narzędziem wspierającym inne działania biblioteki.
Warto wykorzystać organizowane lokalnie imprezy – pikniki, festyny do tego, by pojawić się na nich z „Bibliowskazem” i zachęcić mieszkańców do odwiedzenia biblioteki i do czytania książek.

WARIANTY:

Przy okazji imprez, na których pojawimy się z „Bbliowskazem”, można zorganizować np. akcję głośnego czytania, albo czytania dzieciom bajek.

Zbiór tagów

Dopisz do tego posta tagi aby uzupełnić “chmurę tagów” na stronie głównej.