Monthly Archives: December 2017

zostan_przewodnikiem

ZOSTAŃ PRZEWODNIKIEM

JAK TO ZROBILIŚMY?

Stowarzyszenie Willa Decjusza, gospodarz renesansowej Willi Decjusza w Krakowie, zaprosiło osoby zainteresowane poznawaniem lokalnego dziedzictwa kulturowego i historią architektury na czterodniowe warsztaty „Dziedzictwo Renesansu”. Na podstawie wysłuchanych wykładów i wizyt studyjnych uczestnicy przygotowali indywidualne scenariusze zwiedzania Willi Decjusza w kontekście renesansowego dziedzictwa Małopolski. Warsztaty zakończyły się otwartym wydarzeniem „Spotkanie z kulturą renesansu”. Każdy z uczestników oprowadzał grupę zwiedzających po terenie kompleksu pałacowo-parkowego Willi Decjusza ścieżką według własnego pomysłu.

Krok 1: Wybór obiektu

Zastanówmy się, czy w naszej okolicy są nieznane szerzej miejsca (zabytki/cenne obiekty/budynki), którymi chcemy zainteresować mieszkańców. Przy wyborze możemy kierować się np. epoką lub postacią historyczną. Zróbmy listę takich miejsc. A może w naszej okolicy działa muzeum, do którego można zaprosić nowych odbiorców i pokazać je w nowym świetle?

Krok 2: Warsztaty – inspiracje i zbieranie wiedzy

Zbierzmy grupę ludzi, którzy chcieliby zostać przewodnikami po tym obiekcie. Postarajmy się, by grupa była możliwie różnorodna, czyli żeby znalazły się w niej np. osoby starsze, rodzice z dziećmi, uczniowie. Zapraszamy uczestników na tematyczne wykłady/wizyty studyjne lub oprowadzanie po obiekcie. Podczas warsztatów warto online zwiedzić wybrane muzea, zabytki lub wystawy.

Krok 3: Przygotowanie scenariuszy

Na podstawie materiałów zaprezentowanych podczas zajęć lub internetowych inspiracji (np. wirtualnego zwiedzania muzeów) i przy wsparciu ekspertów (np. historyków lub historyków sztuki, profesjonalnych przewodników czy nauczycieli) każdy z uczestników tworzy własny scenariusz i ścieżkę oprowadzania trwającą od 20 do 45 minut. Warto skupić się na wybranym aspekcie danego miejsca: detalu czy elemencie architektury (np. ornamentach, meblach), historii związanej z obiektem (np. jego mieszkańcach).Ważne, żeby każdy miał możliwość wniesienia swojej autorskiej perspektywy.

Krok 4: Otwarte oprowadzanie

Zapraszamy mieszkańców do zwiedzania. Uczestnicy warsztatów biorą udział w organizacji wydarzenia: rozdają wejściówki, pilnują ekspozycji lub sal, udzielają informacji i przede wszystkim oprowadzają zwiedzających. Jeden przewodnik oprowadza grupę nie większą niż 20 osób.

Krok 5: Opisanie zabytku w serwisie Otwarte Zabytki

Informacje o danym zabytku oraz jego zdjęcia umieszczamy w serwisie Otwarte Zabytki (http://otwartezabytki.pl/). Dołączamy krótki opis autorskiej trasy oprowadzania.

Warianty:

Jeśli działanie realizujemy w ramach instytucji kultury, np. muzeum, domu kultury, możemy pomyśleć o stworzeniu bazy wyspecjalizowanych wolontariuszy, którzy współpracują z nią na stałe i w jakimś stopniu współtworzą jej ofertę.

Projekt „Wizja lokalna” z wykorzystaniem serwisu Otwarte Zabytki (http://otwartezabytki.pl/) Centrum Cyfrowego
Dofinansowano przez Muzeum Historii Polski w ramach programu „Patriotyzm Jutra”

Pomysł na działanie: Katarzyna Trojanowska (Stowarzyszenie Willa Decjusza)

Konsultacje merytoryczne scenariusza: Zuza Sikorska, Magda Kubecka, Joanna Mikulska, Ewa Majdecka

subiektywna_trasa

SUBIEKTYWNA TRASA ŚLADAMI HISTORII

JAK TO ZROBILIŚMY?

Ośrodek Kultury w Ujeździe chciał zintegrować seniorów i młodych ludzi z terenu gminy. Przy tej okazji postanowił przywrócić pamięć o wydarzeniach i miejscach związanych z niemiecką przeszłością Ujazdu i okolic. Odchodzą ludzie, którzy pamiętają dawnych sąsiadów, a młodsze pokolenie często jest ciekawe historii swojej okolicy. Pracownicy ośrodka uznali, że dobrym sposobem na integrację wokół wspólnej przeszłości będzie stworzenie rowerownika.
Działanie rozpoczęło się od spotkania przybliżającego tematykę osadnictwa niemieckiego z XVIII i XIX w.
Podczas warsztatów dziennikarskich uczestnicy wypracowali pytania do świadków historii, którzy mieszkali we wsiach zamieszkiwanych przed wojną przez Niemców lub mogli udzielić informacji, jak wyglądały te wsie tuż po wojnie. Spotkania robocze były organizowane co tydzień.
Do procesu tworzenia rowerownika włączyła się również organizacja od lat opiekująca się cmentarzami ewangelickimi na terenie województwa łódzkiego i lokalne muzeum z Gałkówka k. Łodzi.
Uczestnicy projektu przeprowadzali wywiady, a dodatkowych informacji szukali w muzeum i archiwum w Tomaszowie Mazowieckim. Prowadzili również kwerendę w internecie, co miało szczególne znaczenie w przypadku źródeł niemieckich. Kilkakrotnie wyjeżdżali w teren, robili zdjęcia, aby weryfikować przebieg trasy. Za każdym razem odkrywali coś nowego. Na końcu wyznaczyli trasę rowerownika i zorganizowali wspólny przejazd dla mieszkańców gminy Ujazd.

Krok 1: Wybór tematu i zebranie grupy

Wspólnie z mieszkańcami wybieramy temat, którym chcemy się zająć, ważny dla historii i tożsamości naszej okolicy. Punktem wyjścia może być zabytek, konkretna historia albo grupa ludzi, kiedyś zamieszkująca ten teren. Sprawdzamy dostępne źródła (np. badania, materiały prasowe lub archiwalne, fotografie), gromadzimy jak najwięcej informacji.
Zadbajmy o promocję: zaprośmy innych mieszkańców zainteresowanych tematem, skontaktujmy się z osobami, które mogą być źródłem cennych informacji (np. sołtysem, księdzem, lokalnymi liderami) lub mogą nam ułatwić kontakty.
Na pierwszym spotkaniu dzielimy zadania między uczestników: kto będzie badać źródła, przeprowadzać wywiady, robić zdjęcia.

Krok 2: Warsztaty dziennikarskie

Zapraszamy ekspertów (np. dziennikarzy lokalnej gazety, pracowników biblioteki, muzeum, nauczycieli), by zapoznali uczestników z zasadami przeprowadzania wywiadu. Wypracowujemy zestaw pytań, które będziemy zadawać świadkom historii. Poznajemy zasady analizy źródeł i wyszukiwania potrzebnych informacji w internecie (dostępne strony archiwów, muzeów, polecane strony z informacjami). Ustalamy sposób fotografowania obiektów.

Krok 3: Zbieranie materiałów

Zadbajmy o komfort osób, z którymi będziemy przeprowadzać wywiady. Najlepiej umawiać się u nich w domach, w razie odmowy zastanówmy się, kto może nam udostępnić miejsce na spotkanie (np. ksiądz lub biblioteka). Jeśli będzie taka potrzeba, zapewnijmy transport.
Robimy zdjęcia w terenie, szukamy informacji. Warto korzystać z zasobów internetu i ofert instytucji, takich jak muzea regionalne, archiwa, parafie różnych wyznań, urzędy gminy (referaty zajmujące się ochroną i ewidencją zabytków).

Krok 4: Budowanie trasy

Wspólnie porządkujemy i analizujemy materiały, które zgromadziliśmy. Uzupełniamy ewentualne braki. Tworzymy trasę spacerownika/rowerownika, korzystając z dużej mapy okolicy. Gotową trasę wprowadzamy do serwisu Otwarte Zabytki przy użyciu aplikacji Spacerownik (https://otwartezabytki.pl/pl/widgets/walking_guide/new). Koniecznie przetestujmy trasę przed finałem projektu.

Krok 5: Otwarcie trasy

Promujemy otwarcie trasy spacerownika (na stronach internetowych ośrodka kultury, gminy, lokalnych mediów, w lokalnej prasie, plakaty rozwieszane na terenie gminy, bezpośrednie zaproszenie rodzin i znajomych przez uczestników projektu).
Podczas otwarcia na wstępie warto opowiedzieć historię, którą odkrył projekt. Pomyślmy o poczęstunku (np. przy ognisku czy grillu).
Na początku trasy i w jej kluczowych miejscach warto otworzyć punkty kontrolne lub informacyjne, żeby zorientować się, jak pokonują trasę osoby zupełnie nowe. W razie problemów można na bieżąco wprowadzić zmiany w przebiegu lub opisie spacerownika.

Krok 6: Opisanie zabytków w serwisie Otwarte Zabytki

Informacje o wszystkich miejscach świadczące o ważnej dla społeczności historii, które wchodzą w skład naszego spacerownika lub rowerownika, oraz ich zdjęcia umieszczamy w serwisie Otwarte Zabytki (http://otwartezabytki.pl/).

Warianty:

Podczas otwarcia trasy można pokazać wystawę zdjęć zrobionych w czasie działań lub zorganizować spotkanie z osobami, które udzieliły wywiadów.

Działanie zostało zrealizowane w ramach projektu „Wizja lokalna” z wykorzystaniem serwisu Otwarte Zabytki (http://otwartezabytki.pl/) Centrum Cyfrowego

Dofinansowano przez Muzeum Historii Polski w ramach programu „Patriotyzm Jutra”

Pomysł na działanie: Jarosław Cielebon (Gminny Ośrodek Kultury w Ujeździe)

Konsultacje merytoryczne scenariusza: Zuza Sikorska, Magda Kubecka, Joanna Mikulska, Ewa Majdecka

otwieramy_zabytek

OTWIERAMY ZABYTEK

JAK TO ZROBILIŚMY?

W Milanówku, niewielkim podwarszawskim mieście, jest dwadzieścia siedem zabytków wpisanych do rejestru oraz wiele budynków uważanych przez mieszkańców za zabytkowe. Wśród nich jest na co dzień niedostępna dla zwiedzających Willa Waleria, dom, w którym żył i tworzył rzeźbiarz Jan Szczepkowski.
Przez całe lato Stowarzyszenie Razem dla Milanówka organizowało w ogrodzie willi i w okolicy wiele otwartych wydarzeń, między innymi pokaz kolekcji mody i plenery twórców różnych dziedzin.
Na finalnej imprezie w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa pod koniec lata w pracowni Jana Szczepkowskiego w Willi Waleria pokazano wystawę tkanin, poplenerową wystawę zdjęć, a także fotograficzną wystawę poświęconą artystom tworzącym w Milanówku w zestawieniu z niewykorzystanym potencjałem niszczejących zabytkowych obiektów, będących własnością gminy. Wydarzenie uświetnił koncert muzyki perskiej.

Krok 1: Wybór zabytków

Być może w naszej okolicy znajdują się interesujące obiekty na co dzień niedostępne: są zamieszkałe lub niszczeją/są nieczynne/mają prywatnego właściciela, który ich nie udostępnia. Wybierzmy miejsce (lub kilka), w którym chcemy zorganizować działania. Ustalmy, czy ma właściciela, z którym możemy uzgodnić zasady i warunki udostępnienia.

Krok 2: Tworzenie programu

Zastanówmy się nad specyfiką obiektu, tak by nasze planowane działania odnosiły się do historii lub charakteru miejsca. Zapraszamy do współpracy ekspertów, np. jeżeli chcemy pokazać zabytkowy park czy ogród, warto poprosić lokalnego architekta krajobrazu lub specjalistę od roślin, by przygotował krótki wykład lub oprowadził zwiedzających. Pomyślmy, jakiego rodzaju wydarzenia można dołączyć, by były tematycznie związane z miejscem i stały się dodatkową atrakcją dla gości (np. warsztaty robienia bukietów z wykorzystaniem kwiatów rosnących w ogrodzie). Nawiążmy współpracę z lokalnymi artystami, z uczestnikami zajęć w domu kultury, aby razem z nami tworzyli program.

Krok 3: Finał

Zastanówmy się, czy na któreś z wydarzeń organizowanych w ramach imprezy (np. warsztaty) powinniśmy zrobić zapisy. Promujemy nasze wydarzenie na stronie internetowej, Facebooku, na stronach lokalnych instytucji i organizacji. Warto przygotować i rozwiesić plakaty zapraszające na imprezę.
Pamiętajmy o dokumentacji fotograficznej lub filmowej poszczególnych zdarzeń, potem zdjęcia i wideo będzie można pokazać w internecie lub zorganizować wystawę czy pokaz.

Krok 4: Opisanie zabytku w serwisie Otwarte Zabytki

Informacje o danym zabytku oraz jego zdjęcia uzupełniamy w serwisie Otwarte Zabytki (http://otwartezabytki.pl/).

Warianty:

Imprezę można przygotować przy okazji Dni Dziedzictwa Narodowego lub festiwalu Otwarte Ogrody, dzięki czemu będziemy mieli zapewnioną dodatkową promocję i większe grono odbiorców naszych działań.

Działanie zostało zrealizowane w ramach projektu „Wizja lokalna” z wykorzystaniem serwisu Otwarte Zabytki (http://otwartezabytki.pl/) Centrum Cyfrowego
Dofinansowano przez Muzeum Historii Polski w ramach programu „Patriotyzm Jutra”

Pomysł na działanie: Ewa Januszewska (Stowarzyszenie Razem dla Milanówka)

Konsultacje merytoryczne scenariusza: Zuza Sikorska, Magda Kubecka, Joanna Mikulska, Ewa Majdecka